23-ANG INUGPAHUWAY

From this English study: https://maranathamedia.com/download/view/23-the-sabbath
Use with this chart: https://maranathamedia.com/download/view/08-attacks-the-sabbath

Download Illongo .word file:
https://maranathamedia-philippines.com/file_proxy/volume_ams3_01/maranathamedia-philippines.com/downloads/studies/lesson23.docx

Kamatuuran Sining Tion

23. ANG INUGPAHUWAY

Ang iban nga mga Kristohanon nagatipig sang Sabado bilang adlaw nga inugpahuway, inugsimba, samtang ang nagabantay sa adlaw nga Domingo. Sa sining duha ka grupo, makita ang madamu nga mga sinsero nga mga Kristohanon, Apang may madamu man nga wala gid nagabinagbinag kon ngaa sila nagabantay sina. 

Pahayag 1:10   Sa adlaw sang Ginoo gin-gamhan ako sang Espiritu Santo, kag nabatian ko ang mabaskog nga tingog halin sa akon likod dampi nga daw tunog sang trumpeta

Isa ka butang ang sigurado, si Kristo may iya nga pinasahi nga adlaw sa panahon sang  bag-ong katipan. Kag ini ginakilala bilang “Adlaw sang Ginoo”. Pero ano gid bala nga adlaw ang adlaw sang Ginoo? Ang texto wala nagahinambit nga sia may adlaw. Ang sabat sini maathag nga nasult sa kasulatan.

Mateo 12:8          Kay ang Anak sang Tawo Ginoo sa Adalw nga Inugpahuway.

Kon si Kristo amo ang GInoo sang inugpahuway subung nga nasulat na, nyan ang inugpahuway  amo ang adlaw sang Ginoo. Wala na sing iban pa nga adlaw ang gingahinsang Dios para nga masimbahon siya magluwas sa adlaw nga inugpahuway, sa Isaias 58:13ginatawag ini nga “AKON BALAAN NGA ADLAW”.

Exodus 20:8-11 “Tumana ninyo ang akon mga ginapahimo sa Adlaw nga     , kag himua ninyo ini nga pinasahi nga adlaw para sa akon. 9. Mag-obra kamo sa sulod sang anom ka adlaw, 10. pero ang ikapito nga adlaw amo ang Adlaw nga Inugpahuway nga inyo painon para sa akon, ang Ginoo nga inyo Dios. Indi kamo mag-obra sa sina nga adlaw pati ang inyo mga anak, mga ulipon, mga kasapatan, kag ang mga indi Israelinhon nga nagaestar sa inyo mga banwa. 11. Kay sa sulod sang anom ka adlaw gintuga ko ang kalangitan, ang duta, ang dagat kag ang tanan nga ara sa ila, pero nagpahuway ako sa ikapito nga adlaw. Gani ginbendisyunan ko ang Adlaw nga Inugpahuway kag ginhimo nga pinasahi nga adlaw para sa akon.

Madamuang nagasiling nga ina tanan ginhatag na sa pgsimba, basta nga gahin ka isa adlaw para dira, apang ang Dios maathag nga nagplastar sina. Siya nagsiling, “Dumduma ang adlaw nga INUGPAHUWAY”’ indi ang iban nga adlaw. Iya pagid dugang nga ginasiling, “ANG IKA-PITONG ADLAW INUGPAHUWAY”. Lantawa ang madamung Calendar nagapakita nga ang Saturday amo ang ika-pitong  adlaw. May mga modernong Calendar karon nga nagliwat sang pasunod sang mga adlaw sa semana, pero sa sini nalang ina nga mga pabag-o.

Juan 1:1-3     Ang Pulong nga Ginahalinan sang Kabuhi Sang una pa nga daan, ara na ang ginatawag nga Pulong. Ang Pulong kaupod na sang Dios, kag ang Pulong mismo Dios. 2. Halin pa gid sang una ang Pulong kaupod na sang Dios. 3. Paagi sa iya, ginhimo ang tanan nga butang, kag wala gid sing may nahimo nga indi paagi sa iya.

 Ang “pulong sa sini nga kapitulo amo si Kristo (lantawa ang 14). Diri aton mabaa nga walay bisan anong butang nga nahimo  nga wala si Kristo. Ang Amay kag Anak kag ang Espiritu sang Dios nag kooperar sa pagpanuga sa sining kalibutan. Kon si Kristo isa sang ma responsabli sa pagbuhat sag tanan nga butang, siya man nagbuhat sang inugpahuway.

Madamu ang nagasiling ang inugpahuway para lang sa mga Judeo, pero ang matuud ang inugpahuway napasad na daan pa 2500 ka mga tuig ang naglabay ugaling natawo ang mga Judeo. Bangud ka si Kristo man ang nagpasad sang inugpahuway, busa mas husto gid nga ini paraa sa mga Kristohanon, indi kay sa mga Judeo.  (Lantawa ang Epeso 3:9)

Lucas 4:16     Dayon nagkadto si Jesus sa Nazaret. Amo ini ang lugar sa diin siya nagdako. Nagkadto siya sa simbahan sang mga Judio sang Adlaw nga Inugpahuway suno sa iya kinabatasan. Nagtindog siya agod magbasa sang Kasulatan.

Sang si Kristo sa unod, nagkabuhi sa kalibutan, paano bala niya ginatratara ang inugpahuway? Ini nga. Texto nagapakita sa iyang kinabatasan sa pag-obserbar sang inugpahuway kag pagtambong sa simbahan. Ang Iyang mga buhat aton man sulondan subung nga Iya man ini ginkabuhian.

Hebreo 13:8    Si Jesu-Cristo wala gid nagaliwat. Amo siya sang una, subong, kag sa wala sing katapusan.

Ang tawo nagabalhin sa iyang hunahuna kag mga idea. Pero ang Dios himpit-wala gid pagbaylo. Sa iyang panan-awan,ang maayo sa tanan nga. Tion ini maayo, kag ang malaut sa tanan nga tion malaut. Ang Iyang mga principyo pagkamatarung nga dayon.

Genesis 2:1-3  Gani natapos tuga sang Dios ang kalangitan, ang kalibutan, kag ang tanan nga ara sa ila. 2. Natapos niya ini sa sulod sang anom ka adlaw, kag sa ikapito nga adlaw nagpahuway siya sa tanan niya nga obra. 3. Ginbendisyunan niya ang ikapito nga adlaw kag ginkabig niya nga isa ka pinasahi nga adlaw, tungod kay sa sina nga adlaw nagpahuway siya matapos niya tuga ang tanan.

Diri amo ang unang inugpahuway sang kalibutan. Siya amo ang sulundan paagi sa iyang pagtrabaho sa anum ka adlaw kag nagpahuway sa ikapito. Notahi kon paano Niya ginpakamaayo ini. Agud pakamaayohon nagkahulugan ini nga himoon ka nga malipayon, pero klaro man nga may mas madalum pa gid ni nga kahulugan sang sa hapaw nga kalipay— kay ini nagadala sing pagkatagbaw (satisfaction). Ikaduha, ginbalaan ini sang Dios, okon “ginpain” para sa balaan nga katuyoan. Ini nga adlaw lain kay sa iban nga adlaw. Bisan sinsiro pa ang isa ka tawo sa pagtipig sa iban nga adlaw bilang balaan, indi ini makahimo nga balaan sa amo nga adlaw. Kay ang Dios lang ang makapabalaan sa adlaw. Ikatatlo, ini adlaw nga inugpahuway.

Marcos 2:27    Kag nagsiling pa gid si Jesus, “Ginhimo ang Adlaw nga Inugpahuway para sa kaayuhan sang tawo. Wala ginhimo ang tawo para sa kaayuhan sang Adlaw nga Inugpahuway.

Ang mga Judeo naghimo sing madamung mga pagsulondan sa pag-obserbar sa adlaw nga inugpahuway, kag nahimo ini nga aadlaw bilang adlaw sang kabug-atan kag indi adlaw sa kalipay. Si Jesus nag-abot agud. Ipakita ang husto nga pagsunud sini. Iya gintudlo nga ini para gid sa kaayohan sa tawo. Indi kay sa mga Judeo lang kundi para sa bug-os nga katawhan.

Paano ta matultulan ining ikapitong adlaw sa Biblia?

Marcos 15:42-43     Ang Paglubong kay Jesus (Mat. 27:57-61; Luc. 23:50-56; Juan 19:38-42) Sang adlaw nga napatay si Jesus, adlaw ato nga inugpreparar para sa piesta. Hapon na kag tungod kay ang madason nga adlaw amo ang Adlaw nga Inugpahuway, nangisog si Jose nga taga-Arimatea nga magkadto kay Pilato agod pangayuon ang bangkay ni Jesus. Si Jose nga ini ginatahod nga miyembro sang Korte sang mga Judio kag isa sa mga nagapaabot sa paghari sang Dios.

Marcos 16:1-2  Pagkatapos sang Adlaw nga Inugpahuway, si Maria nga taga-Magdala, si Maria nga iloy ni Santiago, kag si Salome nagbakal sing pahamot kay makadto sila sa lulubngan sa paghaplas sang bangkay ni Jesus. 2. Aga pa gid sang Domingo, nagkadto sila sa lulubngan.

Ang adlaw saindi pa ang inugpahuway, ginatawag nga “adlaw nga inug-aman” kg ang adlaw matapus ang inugpahuway amoang “nahaunang adlaw”. Ang ikapitong adlaw amo ang “INUGPAHUWAY’. Karon ang inugprepararnga. Adlaw gntawag naton nga Biyernes kag ang nahaunang adlaw ginatawag Dominggo Busa ang SABADO amo ang adlaw nga ikapito sa Biblia.

Madamu sang nagabatyag nga may mga tion nga nawala kag indi kita sigurado sina. May maayo nga paga-obserbahan kag ang mga ibedensya nga angay naton lantawon halin sa tatlo ka duug:

1. Ang mgaJudeo istrikto gid kaayo kon inugpahuway ang istoryahan kag wala ini ginbalhin.
2. Ang Calendar ginbulubalhin halin sa Julian pakadto sa Gregorian Calendar. May pila ka mga adlaw ang ginwala sa bag-ong calendar, sa bagay nga naliwat ang petsa—pero ang pagpasunod sa mga adlaw sa semana. “Wala naliwat”. Ang amo nga pasunod sang seman nagpabilin halin sa Domingo pa kadto sa Sabado.
3. Ang mga archaelogist nakakutkut sing tapitapi na kulunon, kag narecord dito ang mga ecleps. May tapi tapi man nga babilonianhon nga nahimo sa wala pa si Jesus na tawo. May mga astromer man nga makatistigo sa kapat-ud sang giho sang adlaw, bulan kag mga bitoon. Ang eclipse mapakut. Gin-usis ang tapitapi nga iya sang Babilonia kag ginkalkula kag nakit an walay tion nga nawala.

Lucas 23:54,56 Biyernes sadto kag adlaw sang pagpreparar para sa Adlaw nga Inugpahuway. 56. Dayon nagpauli sila kag nagpreparar sing mga pahamot nga inughaplas sa bangkay ni Jesus. Pero sa Adlaw nga Inugpahuway, nagpahuway sila suno sa Kasuguan.

Lucas 24:1     Aga pa gid sang nahauna nga adlaw sang semana, nagkadto ang mga babayi sa lulubngan nga dala ang ginpreparar nila nga pahamot.

Sa liwat ang inugpahuway makita.. sa libro ni Lukas 28 na katuig ang nakaligad matapus si Jesus na banhaw, apang sa gihapon ang record nagsiling nga “nagpahuway sa adlaw nga Inugpahuway suno sa kasugoan”. Kon may mga pagbag-o man gid kuntani sa adlaw nga inugsimba; diri na record na, apang walay bisan isa.

Leviticus 23:31-32 Gani magpahuway kamo kag magpuasa umpisa sa pagsalop sang adlaw sa ikasiyam nga adlaw sang sina nga bulan hasta sa masunod nga pagsalop sang adlaw. Ini nga pagsulundan dapat tumanon ninyo hasta sa palaabuton nga mga henerasyon, bisan diin kamo mag-estar. 32.

Nagatumud ini sa kasisidmon ukon tion sa indi pagtunod ang adlaw bilang pagtapus sang mga butang nga dapat I preparar kag ang katipusoon amoang dapat iaman  para sa inugsimba sa Ginoo nga aton Dios. Ang pag -obserbar sang gikan sa pagtunod sa adlaw pakadto sa dason nga pagtunod amo ang pag-patuman. Kon ang adlaw magtunod sa Biyernes  ang hunahuna I sentro sa Dios kag sa pagsimba sa adlaw nga balaan. Kag ini magatapus kon makaligad na ang ikapitong adlaw. (Lantawa ang Nehemias 13:19).

Ezekiel 20:12  12. Ginpatuman ko man sa ila ang mga Adlaw nga Inugpahuway bilang tanda sang amon kasugtanan. Ini magapahanumdom sa ila nga AKO, ang GINOO, ang nagpili sa ila bilang akon katawhan.

Ang pagtipig sang matuud nga adlaw nga inugpahuway amo ang pat-in nga kita iya sang matuud nga Dios sang langit. Ang pag-obserbar sang inugpahuway  nagapakita sang aton pagpakig alyansa sa Dios bilang aton manunuga sa atubangan sang kalibutan. Ini matuud sa literal nga mga Israel kag sa Espirituhanon nga Israel man. (Sa mga nagbaton ni Kristo. Galasya 3:29); kay wala man sang record nga nagpamatuud nga ginbalhin ini.

Isaias 66:22-23     Nagsiling pa ang Ginoo, “Subong nga ang bag-o nga            kag ang bag-o nga duta nga akon himuon magapadayon hasta san-o, ang inyo mga kaliwat magapadayon man hasta san-o, kag indi gid kamo malipatan. 23. Sa kada umpisa sang bulan kag sa kada Adlaw nga Inugpahuway magasimba ang tanan nga tawo sa akon. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

 Sa bag-ong duta nga ginsaad sang Dios para sa mga matinuhon, ang inugpahuway padayon nga pagaobserbaron. Ang inugpahuway ginhimo sa wala pa ang tawo makasala, ini gin-obserbar sang Dios kag sang walay sala nga tawo. Sang ang tawo nakasala na, sagihapn ang tawo magatipig saamo nga adlaw. Ang mga Israelinhon nagtipig, Si Jesus nagtipig kag ang Iyang mga sumulunod. Wala gid sing record nga nagasiling nga ini ginbalhin sang Dios. Nyan kon ang sala man gani matapus na sing dayon, ang tawo sa gihapon magapadayon sa. Pagtipig sang adlaw nga inugpahuway bilang balaan nga adlaw sang Ginoo.

Madamusang mga tawo ang nagasunod sa kadam-an. Sila nagtipig sang Domingo bilang adlw nga inugsimba bangud nga amo man ang ginahimo sang iban. Sa pagkasigurado mas maayo nga buhaton ang husto. Labing maayo ang magsunod sa Dios sang sa magsunud sa tawo. Ano ang gusto ni Kristo nga aton buhaton sa adlaw nga balaan? Hambal ya, dumduma ini. Siya amo ang manunuga, ang manughatag sang kasugoan kag ang manluluwas. Siya ngsiling, “kon nagahigugma kamu saakon bantayi ang akon mga sogo”. Juan 14:15.

Karon ang Dios nagatawag sang mga lalaki kag mga babayi sa pagbantay sang kasugoan. Abyan, inang adlaw nga imong inugsimba, nagaharmoniya bala ina sa kabubut-on sang Dios?ang Dios naghatag sang inugpahuway sa tawo agud nga mangin pagpakamaayo kon ina masunod sing husto, magadala ina sing kalipay karon kag sa walay katapusan. Dumduma ang pulong sang aton manluluwas, “ kon nagahigugma ka sa akon , bantayi ang akon mga sugo”.

Review sheet—Ang Inugpahuway

Assignment: palihug tun-I maayo ang Bible study guide sa indi pa ikaw magsabat sini nga mga palamangkutanon.

1. Ano ang pinasahi nga adlaw ang ginahambal ni Juan sa bugna 1:10?
2. Sa ano naman nga adlaw ang ginaankon ni Jesus nga Siya Ginoo? Mateo 12:8
3. Ano nga adlaw ng ginmando sang Dios nga aton tipigan? Exodo20:8
4. Sin-o ang nagbuhat sang tanang buhat apil na ang inugpahuway? Juan 1:1-3
5. Ano nga adlaw ang ginaobserbar ni Jesus bilang inugpahuway? Lukas 4:16
6. Ano ang tatlo ka butang nga ginhimo sang Dios sang pagbuhat niya sang inugpahuway?
   1. ___________2. ____________3. _____________
7. Para kay sin-o niya ginabuhat ang inugpahuway?
8. Ano nga adlaw imbis ang inugpahuway kag ano ang madason sini nga adlaw?
   a. Biyernes 1. Ang adlaw sang __________
   b. Domingo 2. _________________
9. Ano ang ginhimosang mga sumulunod ni Jesus sa inugpahuway samtang nga Siya ato sa lulubngan? Lukas 23:54,56; 24:1
10. San-o mo sugdan ang pag-obserbar sang inugpahuway? Levitico 23:32
11. Paano bala ang pagtipig sang inugpahuway nangin talandaan sang Diosnong pabor sa mga kaanakan sang Dios? Ezekiel 20:12
12. san-o bla nga paga-obserbaron ang pagtipig sang adlaw nga inugpahuway?  Isaias 66:22,23

Nagapati ka bala nga ang Sabado amo ang matuud nga inugpahuway sa Ginoo?   Hoo__________. Wala _______________

Plano mobala nga magsunud man sa Diosnong pagtipig sa adlaw nga balaan?   Oo__________. Indi________