3 - Metal Nga Tawo Sa Propesiya

Nai-post Enero 18, 2023 Mula kay Adrian Ebens sa Ilongo

From this English study: https://maranathamedia.com/download/view/03-metalic-man-of-prophecy
Use with this chart: https://maranathamedia.com/download/view/daniel-2-the-metalic-man

Download Illongo .word file: 
https://maranathamedia-philippines.com/file_proxy/volume_ams3_01/maranathamedia-philippines.com/downloads/studies/3Metal-nga-tawo.docx

KAMATUORAN SA SINING TI-ON

3.METAL NGA TAWO SA PROPESIYA

Ginabulubanabana nga isa sa tatlo ka parti sa Biblia kay mga propesiya. Ang propesiya amo ang mga sinulat na nga mga panghitabo sa wala pa nagkalahanabu. Ko kaisa may mga nagapakot sa palaabuton kag ini nangin husto ini paagi sa simpli lang nga mga pagkalkulasyon. Apang ang kalibutan karon kumplikado ang iyang mga pahito, mabudlay napakton ang palaabuton. Ang tawhanong pagpaninguha sa pagpakot sa palaabuton masami nga masayop: pero indi ang sa DIOS ang mga propesiya sa Bibia tugma gid- kay ang Dios gid nakahibalo sang katapusan. Didto palang sa pagsugod sang tanan.

Isaias 46: 9,10 Dumduma ang dumaan nga mga butang, kay ako amo ang Ginoo, kag wala na sing Iban; ako amo ang Dios, kag wala na sing kaparehosa AKON, nagpadayag sang katapusan sa sinugdanan, ang dumaan nga ti-on; butang nga wala pa nahuman, nagsiling Ako, “ ang akon katuyoan magalig -on, kag himoon ko suno sa akon kabubut-on.”

Ang propisiya naggikan sa Ginoo. Siya lang gid ang sarang kag angay mag-angkon nga nakahibalo sang katapusansa sinugdanan. Ginpalig on sang Dios ang iyang mga panagna basi sam ga katumanan. Kun mapamatud-an gani nga ang pagpanagna sang Dios sayu, niyan ang iyang pagka-Dios dili man matu-od. Pero kon ang isa sa tatlo sa bahin sing kasulatan nga nagasugid sa palaabuton nga mga panghitabu kag ini nagkalatuman, niyan ang kmatuoran bug-os. Ang pulong sa kasulatan labaw gid ka makagagahum sa tanansa bug-os nga uniberso.  Talupangda ang mga propisiya sang kasulatan- ang mga tagna nga naghatag sang mga ditalyi. Wala ato matuman tungod kay aksidente lang.

Daniel 2:1     karun sa ika-duhang tuig sa paghari ni Nebukunoduzor, siya nagdamgo nga nagpatublag sang iya Espiritu sa bagay nga nadula ang iyang katulogon.

Basaha ang bersikulo 1-30 sang Daniel 2.

Nalipatan sang Hari ang Damgo (v.5). Si Nebukunoduzor ang bantug nga hari sang ikaduhang imperyo sang Babilonia. Gindala nya ang dumaan nga babilonia sa putokputokan sng kabantugan sa tuig 600 B.C. Si Daniel lamharon pa sadtong panahon nga ginbihag sila sang Babilonia, si Daniel sumilimba sa Isa ka matuod nga Dios, nangin bantug si Daniel sa iya tumalagsaon nga kaalam. Sa bersikulo 29 nagpakita nga sa wala pa nagtulog si Nebukonoduzor, may kabalaka siya sa iyag ginharian kag kon ano ang mangin palaabuton sang tanan niya nga mga pagpaninguha. Ini ayhan ang kabangadanan ngaa napadayag sa iya ang amo nga damgo, subung nga yabi sa palaabuton?

Napaslawan man ang mga nagaangkon nga mangin-alamon sa babilonia sa pgsaysay kag pagpahayag sang kahulugan sa damgo. Sila ang mga manugpakot, babaylan, diwatahan, mga nagaangkon nga makapakig-istorya sa dios-dios sang Babilonia. Bangud sa amo nga kapaslawan, naakig maayo ang har isa ila. Sang sla ginsulayan nasapwan ang ilang mga kabutigan. Nabuking na ang ilang mga pagpakunokuno. Vs.11 bangud kay bantug man si Daniel sa kaalam naapil siya sa grupo sang mga mangin- alamon; busa nadala man siya sa silot nga kamatayon tungod sa sayup sang iban.

Tun an ta bala ang pagkasimpli sang pagtoo nga yara kay Daniel, pagtoo sang bata ang pagtoo nga yara sa kay Daniel kag sa ila kaupod. Sa ila ginaatubang nga problema, nagluhod sila kag nagpangamuyo sa Dios nga pamati-an sila. Kita man kon aton man himoon ang subung nga pagpangamuyo nga may pagtuo, ang Dios gid magasabat sa aton kaangay nila ni Daniel. Tandai ini nga mga reperensya sang “ sa kaulahian nga mga adlaw” vs 28 kag “ sa tapus sini”29 kag  “kon ini magakahalanabu”29. Ginpagamu sang Dios ang hunahuna sang hari, napun an siya sang kabalaka sa palaabuton sang iya ginhari-an kag ginhimo ini nga alagyan agud nga mapadayag sang Dios ang palaabutonnga istorya sang kalibutan.

Daniel 2:31-35 Ikaw o hari, nagatan aw kag imo nakit-an ang dakung larawan! Makahaladluk nga larawan nagatindug sa imong atubangan. Ang iyang ulo bulawan, ang dughan pilak, ang iyang balikawang kag tiyan saway ang iyang mga paa kag batiis salsalon, ang iyang tiil kag mga tudlo nasamu nga lunang kag salsalon.

Samtang ikaw nagalantaw sa amo nga larawan may bato nga nalampus apang walay kamot nga naghampak sini kag naglandas sa salsalon kag lunang, saway,pilak kag bulawan. Ang talanghaga nga larawan tanan nadugmok nga daw sa dagami sa linasan nga ginpalid sang hangin kag wala gid sang nabilin. Ang amo nga bato nahimo nga isa ka daku nga bukid kag naglikop sa bug-os nga duta.

Ari karon ining Daku nga tawong Metal, himo sa 5 ka mga metal. Kon paano ang Biblia maghubad sang iyang kaugalingon paagi sa iya kaugalingong interpretasyon magadala sa aton sa kahayag sa paghangup nga suno gid hunahuna sang nagpadala sini. Lamang ang Biblia ang magahubad sa amon tinagung butang.

Danil 2:36     amo ini ang damgo, kag karon aton man isugid ang hubad sin isa atubangan sang Hari.

Ang langitnong Amay nag-abri sa kasaysayan sang kalibutan. Pinanid-panid sang libro sang tagnaanon iyang ipahayag ang mga umalabot sa wala pa nag-abot. Ang palaabuton ginbuksan sang Dios sa iyang katulogon kag igasaysay ini sa kaadlawon.

Daniel 2:37,38 Ikaw O Hari, Hari sang mga hari.  Ang Dios naghatag sa imo sang ginhari-an, gahum, kusug kag dungog: sa duog nga ang mga anak sang katawhan nagapuyo. Ukon ang mga kasapatan kag mga kapispisan sang langit; ini tanan gin tugyan sa imong kamut.ginpagahum ka NIYA labaw sa ila tanan. IKAW INI ANG ULO NGA BULAWAN.

Ang ulo nga bulawan amo si Haring Neebukonudozor, ang ginhari-an sang Banilonia. Mas ginpaathag ini sa verse 39 sang ang magsunod nga ginahari-an gintumod.

Isaias 14:4    ini mangin hulubaton batok sa imo Hari sang Babilonia kag magsiling “daw sa ano bala ang mnugpigos ginpauntat, ang bulawanon nga syudad ginpauntat.”

Babilonia ang gintumod bilang bulawan nga syudad, busa mas napatuhoy sa Babilonia ang bulawanong ulo sa larawan. Nagha-um ini sa tuig sang 606 B.C. Plano gid kuntani ni haring Nebukonoduzor nga mas palig-on pa anng iyang ginhari-an agud nga ini magpadayon apan paagi sa. Damgo ginpahibalo sa Ginoo nga indi gid ini magpabilin tubtub san-o. Umalagi lang nga magagahum ang amo nga mga ginhari-an.

Isaias 13:19,20 Amo ang himaya kag dungog sang mga ginhari-an, katahum amo ang bugal sang mga Caldianhon. Mapukan siya kaangay sa Sodoma kag Gomora. Indi na sya pagpuy-an pa. Bisan ang mga Araba indi magpatindug sang ilang pasilongan ukon bisan pa ang mga manugpahalab indi na magpahalab sa iya.

Ang Dios nga nagtagna nga daan nga ang Babilonia indi magdugay, ini, nangin matu-od, ang iyang bug-os nga kalaglagan nag-abot kaangay sang Sodoma kag Gomora nalaglag tungod sa ilang paglapas sa amo ang Babilonia napukan man.

Danel 2:39    Ang madason sa imo, indi pareho sa imo kagamhanan, kag nyan may isa pa, ang ika-tatlo ng ginhari-an nga saway, magagahum sa bug-os nga duta.

Ang ika-duhang ginhari-an, nga ginrepresentaran sang dughan nga pilak amo ang Medo-Persia naggahum sa bug-os nga kalibutan gikan sa tuig  331-168 B.C. Idalum sa gahum ni alexander daku, gindaug niya ang bug-os nga kalibutan sa Daniel 7 kag 8. Gin-ilustrar sini ang mga ginhari-an paagi sa sapat. SaDaniel 8:20,21 aton makit-an kon paano sang Gresya napierdi ang Medo-Persia.

Daniel 2:40   ang ikp-at nga ginahari-an mangin makusog kaangay sang salsalon nagadugmok kag nagapusa sang tanang butang bisan pa sa pareho niya nga. Salsalon, ini nga ginhari-an magadugmok man sa iban nga mga ginahari-an.

Ang ikap-at nga ginhari-an amo ang Roma. Naggahum ini sugod sa tu-ig 168B.C.- 476A.D. Ang Roma naggahum tubtub sa panahon ni Jesus. Lukas 2:1. samtang ang tu-ig 476 A.D. ginapatihan ngga amo ang pagkapukan sang Emperyong.Pero ang pagkabungkag sini nagdangat pa sa 200 ka mga tu-ig. Sa tunga-tunga sang 350-550 A.D., ang Romanhong teritooryo hinay-hinay ng ginsulod kag sang mga Germans ang iban mga Barbaro nga tribu pero wala man ini ginahapon. Samtang ang iban nagmadinaugon sa ilang pagtinguha sa pagpatindug sang mga napukan nga imperyo. Nagtindug nga permanti.

Daniel 2:41 Sa bagay nakita mo nga ang tudlo sini kay lunang nga kulonon kag samay nga salsalon, ang ginhari-an mabahin-bahin kaangay nga ang salsalon mapag-on kag ang lunang indi magtapik, mangin kaangay man sini ang mga ginhari-an indi mag-isa.

Ang emperyong Roma nabahin-bahin sa katundan sang Europa. Nagpahibalo na ngadaan nga ining apang ka mga gamhanan nga mga ginhari-an magagahum kag matabo nga ini magbahin-bahin. Ang tagna na tuman makaligad ang 1000 ka tu-ig.

Daniel 2:42-43 kag kaangay nga ang mga tudlo sa tiil; may bahin nga lunang nga kulunon kag may salsalon, sa amon man ANG GINHARI-AN MAY MAHUYANG KAG MAY MALIG-ON. Imo nakit-an nga ang lunang nasamu, sila man MAGASIMPON SA MGA KALIWATAN SANG TAWO; APANG INDI GID SILA MAGKAISA kaangay sang lunang nga indi gid matapik sa salsalon.

Diri makita ta nga ang Europa na bahin-bahin matapus nga napukan ang Roma. Ang propesiya nagsugid nga may bahin nga mabakud kag may bahin nga huyang. Natuman tanan suno sa tagna;  may mga nasud nga mahuyang kag may nasud nga malig-on,ini natuman tanan. Ang Romanhong imperyo ginkilala sa ilang “HUMPTY DUMPTY” kay matapus nga ini napukan sang tu-ig 476 A.D.  Ang tanan nga sumulunod sang Hari nagpaningkamot nga patukuron liwat sulod sa 1500 ka tu-ig. Apang ang pulong matuod kag malig-on.

6 Ka Mga Nagpanguna Nga mga Bantugan nga mga nagtinguha sa pag isa sang Europa:

Carlos Magnus                    (Franks)                                 8th century

Carlos 5                                 (Spain)                                   16th century

Louis 14                                (France)                                 16th century

Napoleon Bonaparte         (France)                                 9th century

Kaiser wilhelm                     (Germany)                            20th century

Adolf Hitler                           (Germany)                            20th century

 

Sulit-sulit nga mga pagtinguha nga pag-isahon ang mga nawatak-watak nga Europa paagi sa kusog kag gahum, kag paagi sa pag-inasawahay sang mga inpluensado nga mga pangulo sang mga pungsod labi na sang tu-ig 1850-1914, apang ang amo nga pagtinguha napaslawan sa gihapon. Siling sang isa ka manunulat sang kasaysayan nga si Charles Downer Hazen  nagsiling: “sa. Europa pirmi gid nagadumili nga paggamhan sang isa ka nasud ukon sang isa ka tawo, makapila na mag-risgo ginapasa-pasa paaggi sam ga historya agud magpukaw  sang lulan, apang permi lang sa katapusan makapalagyo ini. (ModernEuropean history page 229.

Ngaa nga ang nagliligad nga mga pagtinguha sa paghiusa sang Europa napaslaw? Bangud ang tawo nagtinguha sa paghimo, apang ang Dios nagdumili.

“Ang ginhari-an mabahin-bahin.” (Vs. 42)

“Indi gid sila magtapikanay.” (Vs. 43)

Sulod sa 1500 wala gid sang may nakabungkag sa sumpasang amo nga propisiya. Karon ari na ta panahon sang mga Tiil nga lunang kag salsalon. Yari na kita dir isa sulod sang 1500 ka mga tu-ig. Ano bala ang sunod nga mahanabu?

Daniel 2:44-45        kag sa kaadlawan sang mga Hari ang DIOS SA LANGIT MAGAPATINDUG SANG GINHARI-AN NA INDI NA GID MABUNGKAG. Ang ginharian nga indi na pagdumalahan sang tawo; ang ginhari-an nga amo ang magadugmok sang tanan nga ginpasad sang tawo kag MAGALAMON SINI TANAN NGA MGA GINHARI-AN, INDI NA MAPATINDUG PA LIWAT kaangay sa imong nakit-an nga ang bato ginlandas nga walay kamoy nga naghimo kag nahimo nga bukid, nadugmok ang tanan sa pinonga salsalon, ang saway, ang lunang,ang pilak kag ang bulawan- ang gamhanan nga Dios nagapahibalo saimo O har ikon ano anng mahanabu pagkatapus sini. ANG DAMGO MATABO kag ang iyang pagpatpat siguro.

Ang baton ga naglandas sa larawan nagrepresentar sa ginhari-an sang Dios. Ang ika-5 nga emperyo sa bug-os nga kalibutan paga-gamhan sang Dios. Amo ini ang maayong balita sa Kalibutan karon. Sanglit nga ang tawo indi na makasulbar sang problema karon— pero ang Dios amo ang nag-uyaat sang sulosyon, Siya magapatindug sang ginhari-an nga magalikop sa bug-os nga kalibutan kag magagahum sing dayon.

Ang tanan nga detalyi sang propisiya natuman sa husto. Ini nagahatag sa aton sang kasigurohan kag paglaum nga kon ano man ang mga tagna nga nabilin ina magkalatuman.  Si Kristo magabalik liwat. Patindugon NIYA ang IYA ginhari-an. Sang Siya nagkari sang una nagkari SIYA bilang tawo sang kasubo, napatay sa mapintas nga kamatayon sa krus agud mabayaran ang utang sang sala naton tanan. Kon magkari SIYA liwat maga-abot SIYA bilang HARI sang mga HARI kag GINOO sang mga kaginoohan. Abyan, pwedi gid nga manginkabahin ka sa sini nga ginhari-an lamang imo batonon si Kristo bilang hari kag manluluwas. Ang iyang ginhari-an magapadayon sa waly katapusan. Ngaa abi indi? Ang amo nga ginhari-an sang kalipay,kalinong, kag kabuhing dayon.

 

Ulo nga bulawan

Babilonia

(B.C. 605-539)

 

Dughan nga Pilak

Medo-Persia

(B. C. 539-331)

 

Balikawang nga Saway

Gresya

(B.C. 331-168)

 

Paa kag Batiis nga Salsalon

Roma

(B.C. 168-A.D. 476)

Mga tudlo sa Tiil nga lunang kag salsalon

Nabahin-bahin nga mga nasud sa Europa

( A.D. 476-2nd Advent)

 

 

Review sheet – nasud sa propisiya

Assignment: tun-I sang maayo ang bible study lesson sa indi pa ikaw magsabat sini.

  1. Ano ang nabatyagan ni Nebukonoduzoor sa iyang damgo? Daniel 2:1
  2.  Ano ang nakita sang hari sa iyang damgo? Daniel 2:31-35
  3. Ano ang katapusan nga natabu sa larawan? Daniel 2: 31-35
  4. Ano ang ginarepresentaran sang ulo nga bulawan? Daniel 2:37-38
  5. Paano ginlaragway ang Biblia ? Isaias 14:4
  6. Paano sng Dios gintagna ang palaabuton nga kalaglagan sang Babilonia? Isa. 13:19-20 
  7. Paano ginlaragway ang pagbangon sang mga masunod nga ginhari-an kon mapukan ang babilonia? Daniel 2:39 
  8. Paano ginlaragway ang ika-apat nga ginhari-an? Daniel 2:40 
  9. Paano ginlaragway ang ika-apat nga ginhari-an ang iyang pagbahin-bahin? Daniel 2:41
  10. Paano ginhambal sang Dios nga “walay nasud nga maggahum pa sa duta liwat? Daniel 2:42,43
  11. Anon ga ginhari-an ang patindugon kag indi na gid maguba? Daniel 2:44,45
  12. Anon ga mga ginhari-an nga ginrepresentarar sini?
  13. Ulo nga bulawan       ______________________________________
  14. Balikawang nga saway  __________________________________
  15. Dughan nga. Pilak      ______________________________________
  16. Mga batiis ngga salsalon      ________________________________
  17. Mga tudlo sa tiil nga lunang kag salsalon      ____________________
  18. Ang baton ga naglandas sa larawan; kay sin-o ginhari-an ato?______________

Gusto mo bala nga mangin-kabahin sa amo nga ginhari-an, magapuyo didto?_________