25-Ataki Batok Sa Sabado
Nai-post Agosto 25, 2023 Mula kay Adrian Ebens sa Ilongo
From this English study: https://maranathamedia.com/download/view/24-sunday-in-the-bible
Use with this chart: https://maranathamedia.com/download/view/09-attacks-the-sabbath
Download Illongo .word file:
https://maranathamedia-philippines.com/file_proxy/volume_ams3_01/maranathamedia-philippines.com/downloads/studies/lesson-25.docx
Kamatuuran Sining Tion
25. Ataki Batok Sa Sabado
Sa aton mga naagihan nga pagtuon nahanungud sa Sabado, aton natun-an nga ang adlaw nga ginkilala sang Dios nga Iyang adlaw amo ang Sabado. Sa isaias 58:13 ang Dios nagtawag sina nga adlaw “ AKON BALAAN NGA ADLAW”. Wala kita sang makita sa Biblia nga ginbalaan ang iban nga adlaw. Ang Sabado pat-in sang Dios kag sang Iya katawhan kag sila Iya sa Dios. Gintuga ang amo nga Sabado para sa aton kaayohan kag kalalipayan. Markus 2:27. Si Kristo kag ang Iyang mga disipulo nagtipig sang Sabado. Kag wala gid sing narecord nga may pagbalhin sa adlaw sang inugsimba, pero may natabu nga pagbalhin. Sa sini nga pagtuon, aton lantawon kon paano ang inugpahuway inabalhin halin sa Sabado pakadto sa Domingo.
Exodus 20:8-10 “Tumana ninyo ang akon mga ginapahimo sa Adlaw nga Inugpahuway, kag himua ninyo ini nga pinasahi nga adlaw para sa akon. 9 Mag-obra kamo sa sulod sang anom ka adlaw, 10 pero ang ikapito nga adlaw amo ang Adlaw nga Inugpahuway nga inyo painon para sa akon, ang Ginoo nga inyo Dios. Indi kamo mag-obra sa sina nga adlaw pati ang inyo mga anak, mga ulipon, mga kasapatan, kag ang mga indi Israelinhon nga nagaestar sa inyo mga banwa 11 Kay sa sulod sang anom ka adlaw gintuga ko ang kalangitan, ang duta, ang dagat kag ang tanan nga ara sa ila, pero nagpahuway ako sa ikapito nga adlaw. Gani ginbendisyunan ko ang Adlaw nga Inugpahuway kag ginhimo nga pinasahi nga adlaw para sa akon.
Sa sini ginmando sang Dios ang adlaw nga inugsimba sa Iya. Ang lokasyon maathag; nga sa ikapito nga adlaw sang semana.
Salmo 89:34 Indi ko pagdulaon ang akon kasugtanan sa iya, kag indi ko pagliwaton ang akon ginpromisa sa iya.
Naghimo ang Dios sing kasugtanan okon pagpakigkatipan sa Iyng katawhan. Sila magabaton sing pagpakamaayo kon magmasinulondon sila kag tipigan ang kasugoan sang Dios. Ang mga katawhan napaslawan, pero ang Dios wala magbalhin sa iyang pagtamud sa ila. Ang basihan sang amo nga pagpakigsaad wala man nagbalhin— ang napulo ka kasugoan— nagpabilin nga amo lang sa gihapon.
Deuteronomio 17:3 kag nagsupak sa iya sugo paagi sa pagsimba sa iban nga mga dios ukon sa adlaw ukon sa bulan ukon sa mga bituon.
Ang mga nasud sa palibot sang dumaan nga Isrel nagasimba sa madamu nga mga dios; ang adlaw, bulan kag mga planeta. Ang mando sang Dios nga ang bisan sin-o nga magsimba sa ila patyon. Ang pagsimba sa adlaw nagsugod linibo na katuig ang nagligad kag ang adlaw “ Sunday okon Domingo” ginhingalan sa ilang dios nga adlaw.
Webster Dictionary 1973 edition “ Sunday: so called because this day was anciently dedicated to the sun”. (Domingo: kon tawgon nila bangud kay sa dumaan pa nga panahon ini gindidikar na sa adlaw)
Binuhatan 18:4 Kada Adlaw nga Inugpahuway didto si Pablo sa simbahan sang mga Judio nga nagapakigdiskusyon sa mga Judio kag sa mga Griego, kay gusto niya nga magtuo sila kay Cristo.
Sa pihak sang pagsimba sa adlaw, si Apostol Pablo nakita nila nga nagasimba sa Sabado. 23 na katuig ang nakaligad matapus nga si Jesus na banhaw. Kag maathag lang nga ang nahaunang adlaw sang pagsimba wala pa nagakalatabo sa sini nga tion. Kay ang amo nga mga pagbalhin wala man nakit-an pa sa Biblia, kag ayhan nagtuhaw ini sa kaulihian na nga panahon, sa bagay nga ang pagbaylo sang adlaw wala ginpahanugotan sang kasulatan.
Daniel 7:25 Magahambal siya sang mga pulong nga kontra sa Labing Mataas nga Dios, kag hingabuton niya ang mga balaan sang Dios. Tinguhaan niya nga liwaton ang mga piesta kag Kasuguan. Kag ipasakop sa iya ang mga balaan sang Dios sa sulod sang tatlo ka tuig kag tunga.
Sa sini kapitulo 7 sang Daniel tun an naton ini sing bug-os sa lesson 28. Natahi ang gahum nga nahinambit diri nagsiling sa “paghunahuna sa pagbaylo sing tion kag mga kasugoan”. Diri palang daan gintagna na nga ang kasugoan sang Dios pagabaylohan, kag sa pagbalik sa istorya sang kasaysayan aton makita ang katumanan sang amo nga tagna. Pagbaylo sa kasugoan sang Dios ginhimo labi sa kasugoan nga may kaangtanan sa tion; “dumduma ang adlaw nga inugpahuway”. Ang iglesia hayag gid man nga nagaangkon nga ang simbahan amo ang nagdala sing pagbaylo paagi sa pagkabalaan sang Sabado pakadto sadomingo. Pero wala gid na record nga ang Dios nagpahanugot sina; apang sa gihapon ginbaylohan sang tawo. Ang pagbaylo ala man natubo nga hinali, kundi amat-amat paagi sa mga proseso tubtub nga ang bug-os na pagkadula sang adlaw nga ikapito mawala.
Paano ginhimo ang pagbaylo?
Matutum nga nagtipig sa adlaw nga inugpahuway ang mga Kristohanon matapus nga si Jesus namatay. Pero sa sulod sang pila ka gatus ka tuig natabu nga madasig ang pagkunhud sang pagtoo. Ang daw sa walay dilikado nga gamot sa panahon ni Pablo, sunu gid sa iyang ginpat-ud natabu. Samtang si Filipe kag si Juan buhi pa, ang mga kristohanon buluntad nga nagcelebrar sang katapusan nga adlaw sang semana sa paskwa. Ilang ginsentro ang celebrasyon sa adlaw sang paglansang , nga amo ang adlaw sa paskwa sang mga Judeo. Nag-antus ang mga Kristohanon sa ilang ginhalinan bilang sekta sang mga Judeo, kag gindumduma ang paskwa bilang adlaw sang kamatayon amo ang masaksihan sa Roma subung ila nga pagkaKristohanon nga nalain sa mga Judeo. Sila mismo nagdisisyon sa paghimo sing pagbag-o.
Si Sixtus sadto, ang Bishop sang iglesia sa Roma, ang nagsugud sa pagproseso nga nagtapus sa pagbalhin sang adlaw nga inugsimba. Siya nagiya sa mga Kristohanon nga iselebrar ang kamatayon ni Jesus, apang ang pagkabanhaw kag ang paskwa ginadumilian nga pagagamiton kay nagakatuon sa nagkalainlain nga adlaw sa semana sa kada tuig ginhimo nga Domingo na lang. kon sa bagay tani, indi to ya sa kada semana kundi tuigan ang pag-obserbar. Siyempre ang mga Kristohanon nga nahadlok masal an nga mga Judeo nag-upod tungud sang sunodsunod nga pagbato sang mga Judeo sa Romanhon nga gahum. Paagi sa pagbalhin sang selebrasyon sa domingo kag paghaum sini sa pagkabanhaw sa paglaum nga malikawan nga sila mahunahunaan nga mga Judeo.
Isa pa sang interesante nga rason amo ang nahauna nga adlaw sang semana isa ka malipayon nga kapiestahahan sa Empiryo sang Roma sa pagpasidungog sa adlaw. Ang mga nakonberter nga mga sumilimba sa Adlaw hamtang kaayo ang ila balatyagon upod sa mga Kristohanon nga nagaselebrar sang kapiestahan sa Spring festival, nga ginhiwat sa adlaw sang “Adlaw” agud pasidungogan ang pagkabanhaw. Ang pagdumalahan ni Sixtus nagpadihot nga ang mga Kristohanon magaselebrar sang pagkabanhaw sa nahaunang adaw nagplastar sa ila sa pagtahud sa adlaw sang “Adlaw”.
Kon, paano gid ginbuhat ang mga tikang agud nga mahimo ining tuigan nga selebrasyon sa Adlaw nangin semana nga pagsimba mismo sa Adlaw wala pagklaroha. Pero natabu. Ina natabu sa Roma. Sa tuig 155 Justin Martyr nagsiling: “ kag sa adlaw nga ginatawag Dominggo, tanan nga nagkabuhi sa amon syudad okon sa kabukiran nagatipon sing tingub sa isa ka duug,… Domingo amo ang adlaw nga sa diin ang komon nga pagtililipon ginahimo, bangud kay amo ini ang nahaunang adlaw nga ang Dios,… nagtuga sang kalibutan; kag si Jesu Kristo nga aton manluluwas sa amo nga adlaw nabanhaw gikan sa mga patay.” Ourfirm foundation page 649.
Ang sunod na impotante nga ginhimo sa drama sang Tuig A.D.200 sang si Pope Victor nagtinguha sa pag imposar sang tuigan nga pag-obserbar sabg pagkabanhaw sa. Adlaw nga Domingo iyang ginmadoan ang mga bishop sa pag ex-komunkar sang mga indi magtuman sa amo plano sang selebrrsyon sang kapiestahan. Pag-obserbar sa Domingo amo ang nangin alagianan sa bishop sang Roma agud nga maangkon ang gahum sa pagkontrolar sa simbahan. Ang inpluwensya sang Roma sa gihapon limitado, kay sa tuig A.D.450 si Socrates, ang bantug nga historian sang iglesia nagsulat:
bisan pa man nga halos ang tanan nga iglesia sa bug-os nga kalibutan nagaselebrar sa balaan nga misteryo sang inugpahuway sa kada semana, pero may mga kristohanon sa Alexandria kag sa Roma, nga tungod sa dumaan nga tradition wala magsunod sini”
Ang “dumaan nga tradisyon” walay duda nga ini amo ang gintinguha ni Sixtus kag ni Victor nga pasidungan ang adlaw nga Domingo okon “sun’s day”. Ang Empirador sang Roma, si Constantino, amo ang risponsabli sa pagkompromiso sa tunga sang Pagano nga relihiyon kag Kristohanon. Iya ini gintapik kag sa paghimo sina, iyang gibayaw ang “adlaw sang adlaw” labaw sa sabado sang Ginoo. Ang nahaunang kasugoan nga pabor sa Domingo ginpasa sa tuig A.D. 321. Naghimo sang tikang ang iglesia sa conselo sa Laodicea sang tuig A.D. 336 paagi sa pagbalhin sang pagpakabalaan sang Sabado pakadto sa Domingo.
“Sa Balaan nga Adlaw sang Adlaw; ang mga mahistrado kag mga katawhan nga nagapuyo sa mga kasyudaran magpahuway kag ang tanan nga mga ulubrahan magsira. Sa mga kaumhan, ang mga tawo nga nagapanguma hilway kag sing makatarunganon magpadayon sila sa ilang mga buluhaton.” Philip Schaff, history of the christian church, vol. 3, page 1902.
Sa nagkalainlain nga mga consiho, ang mga kasugoan nagadugang ang pagkondenar sa ikapitong adlaw kag ginbayaw ang adlaw nga Domingo. Sa sina ang pagano nga insttitusyon nangin Kristohanon Domingo.
“Ang iglesia… nagkuha sing pagano nga “adlaw sang adlaw “okon Domingo kag ginhimo nga kristohanon nga “adlaw sang adlaw” okon kristohanon nga domingo… kag sa sina man ang pagano nga “adlaw sang adlaw”, okon domingo, gindidikar kay Balder, nangin kristohanon nga adlaw sang adlaw okon Domingo balaan para kay Jesus.” The catholic world, vol. 58, No. 338, page 809.
“Adlaw sa Adlaw okon Domingo kinilala bilang tawhanon nga ordinansa, kag dili langitnon nga mando.” The History of Christian Religion and Church, page 186.
Ang Piesta sa adlaw sang Adlaw , kaangay sa tanan nga kapiestahan, amo lang ang tawhanon nga ordinansa, kag malayo kaayo sa handum sang mga pinadala nga ipasad ini bilang langitnon nga mando; malayo sa ila kag bisan pa sa mga ka Iglisiahanan sang mga pinadala, ang pagbaylo sang kasugoan sa inugpahuway kadto sa adlaw sang Adlaw.
Sin-o ang nagbalhin sang inugpahuway gikan sa Sabado pakadto sa adlaw sang adlaw ang “Domingo”?
A Doctrinal Catechism, page 174– Father Stephen Keenan:
Question: may yara ka bala ikapamatuud nga ang iglesia may gahum sa pagpasad sang kapiestahah kag pagsulondan?
Answer: kon wala palang sia sing gahum wala kontai niya mabuhat ina sa diin ang tanan nga modernong mga relihiyonista nag-oyon man upod sa iya; indi gid tani niya magbaylohan ang pag-obserbar sang Sabado, ang ikapitong adlaw… ang pagbag-o nga wala gid sing autoridad sa kasulatan.
Plain Talk About Protestantism Today, page 225. Monsignor Segur:
“Sadto anay ang Iglesi Catholika sa diin , paagi sa Autoridad ni Jesu Kristo, nagsaylo sang inugpahuway sa adlw nga Domingo sa pagdumdum sang pakaabanhaw sang aton Ginoo. Sa amo man nga pag-obserbar sa Domingo nga ang mga Protestante yaub, sa pihak sang ila kaugalingon,naidalum sila sa gahum sang iglesia Catolika”.
The American Sentinal, new york—Father Enright:
“ang Biblia nagsiling, dumduma nga pagtipigaan sa pagkabalaan ang adlaw nga inugpahuway. Ang Iglesia Katolika nagsiling, INDI! Sa langitnong gahum ako nagawala sang adlaw nga inugpahuway kag nagamando sa imo sa pagbalaan sa nahaunang adlaw sang seman. Kg karon ang bug-os nga sibilisado nga kalibutan nagyaub sa balaan nga pagsunod sa mando sang Balaan nga Iglesia Katolika”.
Catholic Mirror (official organ of the late Cardinal Gibbons) Sept. 23, 1893.
“ang iglesia katolika, sa sulod sang 1000 ka tuig sa wala pa nagtuhaw ang protestante, sa birtud sang iya Langitnon nga misyon, ginbalhin ang adlaw halin sa Sabado pakadto sa Domingo… mabasa mo na si Biblia halin Genesis pakadto sa Bugna, kag wala gid ka sang makita bisan gamay nga linya nga naghatag gahum nga bbalaanon ang Domingo. Ang kasulatan nagaemposar sa rilihiyoso nga pag-obserbar sang Sabado, ang adlaw nga wala namon ginpakabalaan”
The Convert’s Catechism off Catholic Doctrine, page 50, Peter Ceiermann
Question: diin dampi ang adlaw nga inugpahuway?
Answer: ang Sabado amo ang adlaw nga inugpahuway.
Question: ngaa nga domingo inyo ginaobserbar sa baylo sang Sabdo?
Answer: nag-obserbar kami sa Domingo imbis nga Sabado bangud kay ang iglesia Katolika, sa consilyo sa Laodicea (A.D. 336), ginbalhin ang pagkasolemni sang Sabado sa Domingo.
Ang iglesia sang Roma angkon sang risponsibilidad. May madamung sinsero nga mga Romano Catoliko, kag indi namon tuyu nga kondinaron sila okon I kritisays ang ila simbahan. Ang amon lang amo nga iplastar ang ko nano ang matuud nga nagkatabu sa asaysayan. Sa paggwa ang iglesia sang Roma ang nagbaylo, apang may mas madalum pa sini. Ini programa sang pagsabotahi ni Satanas. Siya gid amo ang may labi ka daku nga risponsibilidad sa pagbaylo sang inugpahuway.
Pinasahi nga adlaw sang pagsimba wala nagapakita nga may mas maayo pa nga adlaw kay sa isa; ini amo ang kon ano ang ginrepresentaran sina nga. Adlaw ang importante. Ang ikapito nga adlaw kay Kristo; ina amo ang tanda sang iyang gahum. Ang nahaunang adlaw huwad, pagpamatok kay kristo. Sa pagbantay. Sang ikapito nga adlaw nagapakit nga kita nagapakig-alyansa sa kay Kristo, apang ang pagbantay sang nahaunang adlaw pagpakita nga kita nagapaaig -alyansa sa tawo. Madamu ang mga wala makahibalo nga sila nagbaton sang huwad nga inugpahuway. Sa tion sa ilang pagkawalay kahibalo ang Dios wala magsukot sa ila, apang kon ini ila na madiskobri ang kamatuuran, sa gilayon dapat nga ang sayup talikdan, kon antuson ang bunga ang iyang pagsikway sa kamatuuran sang Dios.
1Juan 9:41 Ginsabat sila ni Jesus, “Kon ginabaton ninyo nga bulag kamo sa kamatuoran, wala kamo kuntani sing sala. Pero tungod kay nagasiling kamo nga indi kamo bulag, ini nagakahulugan lang nga may sala pa gihapon kamo.”
Indi kita mahukman tungud kay sayup ang aton gintoohan, apang kita na ang may risponsibilidad sa pagsikway sang kamatuuran. Kon “makita ta” ang kamatuuran, nagapaabot ang Dios nga kita magsunod. Kon dili naman, ini pagaisipon nga sala naton.
Santiago 4:17 Kon nahibaluan sang tawo kon ano ang maayo nga dapat niya himuon, pero wala niya ginahimo, nagapakasala siya.
Isa k sala ang maglapas sa kasugon sang Dios. Isa sang iyang kasugoan amo, “dumduma ang adlaw nga inugpahuway”
Markus 7:7,9 Wala sing pulos ang ila pagsimba sa akon, kay ang ila mga ginatudlo mga pagsulundan nga ginhimo lang sang tawo.’ Nagsiling pa gid si Jesus, “Maayo gid kamo magpahito sa pagsikway sang ginapatuman sang Dios para masunod ninyo ang inyo mga tradisyon.
Ang pag-obserbar sa Domingo napasad sa tradisyon sang tawo, ang kasugoan sang tawo. Si Kristo nagsiling nga walay kapuslanan ang pagsunod sa tradisyon nga ginbutang sa mga tawo paagi sa mga Judeo nga mga lider. Wala Siya pagsalig sa tradisyon. Amo man sina, sa pag-obserbar sang Domingo bilang tradisyon sang tawo, kag indi ina mabaton sang Dios.
Roma 6:16 Indi bala mga ulipon kita sang bisan ano nga aton ginatuman? Gani kon nagahimo kita sang sala, mga ulipon kita sang sala kag ang resulta sini kamatayon. Pero kon nagatuman kita sa Dios, mga ulipon kita sang Dios kag ang resulta sini amo nga pakamatarungon niya kita.
May mapilian kit akita ang masunod sa Dios ukon sa tawo, ang kasugoan sag Dios okon ang kasugoan sang iglesia. Makapili kita sa pagtipig sa Domingo bilang huwad nga inugpahuway okon ang ikapitong adlaw nga inugpahuway bilang matuud. Saaton pagpili sa adlaw sang inugsimba nagapakita kon sin-o ang aton ginpili.
Binuhatan 5:29 Nagsabat si Pedro kag ang iya mga kaupod, “Ang Dios ang dapat namon tumanon, kag indi ang mga tawo.
Isa lang ang logikal nga pagpili— patuman sa Dios
Hebreo 5:9 Pagkatapos nga naagihan niya ang tanan nga dapat niya agihan, nangin manluluwas siya sang tanan nga nagatuman sa iya, agod hasta san-o, hilway na sila sa silot nga para sa ila mga sala.
Kabuhing walay katapusan igahatag sa mga nagsunod sa Dios. Ang daku nga issue amo, “ sin-o imo sundon?” Balaana ang Sabado kag ikaw nagsunod kay Jesus— tipigi ang Domingo kag ikaw nagsunod sa tawo kag sa simbahan sang Roma. SiiJesus naggsiling, “ kon nagahigugma kamu sa akon, antayi ang akon mga sugo.” Ginpakita ni Jesus ang Iyang gugma sa aton paagi sa paghatag sang iya kabuhi sa kalbaryo. Kita makapakita sang aon gugma sa Iya paagi sa aton loyaliidad kag pagsunod. Ano nga adlaw imo giinatipgan? Ngaa abi indi mo pagtipigan ang adlaw nga ginatipigan man ni Jesus.
Review sheet— Ang Pagbaylo Sang Inugphuway
Assignment: basaha maayo ang Bible study guide sa indi mo pa ini sabton.
- Saano nga adlaw ang ginhambal sang Dios nga inugahuway? Exodo 20:8-10
- Tinutuyo gid man bala sang Dios nga bag-ohon ang iyang pagpakigkatipan? Salmo 89:34
- Ano ang ginasimba sang dumaan nga mga tawo sadto? Deuteronomio 17:
- Sa diin naghalin ining ngalan nga Sunday okon Domingo? Webster Dictionary
- Sa tapus sang pagkabanhaw, sa ano nga adlaw si Pablo nagsimba sa Dios? Binuhatan 18:4
- Sa diin nga tagna na indikar ang wala pagpahanuguti nga pagbalhin sang kasugoan sang Dios? Daniel 7:25
- San-o ang unang kasugoan nga pabor sa pag-istabli sang adlaw nga Domingo? ____A.D.
- San-o ginbalhin sang simbahan ang solimniya sang Inugpahuway okon Sabado pakadto sa Domingo? ____ A.D.
- Ginaekspektar mo bala ang pagsunod sa kamatuuran nga imo nahibaloan kag nahangpan? Santiago 4:17
- May pagsalig bala si Jesus sa bisan ano nga kasugoan sang tawo? Markus 7:7-9
- Sa kay sin-o kita kuno dapat magsunod suno pa kay Pedro? Binuhatan 5:29
- Sin-o ang makabaton sang kaluwasan nga dayon? Hebreo 5:9
Nakita mo bala nga ang pagbantay sang Domingo mando sang tawo kag ini indi pagsunod sa kasugoan sang Dios? ____